Inhoudsopgave
Osteopathie bij kinderen
Bij kinderen kan dezelfde problematiek voorkomen als bij baby’s. Daarnaast zijn nog een aantal, specifiek bij de leeftijd horende, klachten mogelijk.
Redenen om met uw kind naar de osteopaat te gaan:
Buikklachten / stoelgangproblemen
Obstipatie, te dunne ontlasting of wisselende dikte. Opgeblazen buik, maagzuur wat omhoog komt. Dit kunnen klachten zijn waar geen duidelijke diagnose bij gevonden wordt. Prikkelbare darm syndroom of spastisch colon wordt het dan vaak genoemd.
Als er geen duidelijke diagnose gesteld kan worden, betekent dit vaak dat de buikklachten een functioneel probleem zijn. De oorzaak hiervan kan heel verschillend zijn. Langdurige stress (voor school bijvoorbeeld), voedselgevoeligheid of te weinig rust (bijvoorbeeld bij slecht slapen) kunnen een oorzaak zijn. Dit kan zorgen voor minder optimale doorbloeding en/of bewegingsbeperking tussen organen.
Door het verbeteren van de beweeglijkheid van de organen van de buik en het verbeteren van de circulatie kunnen klachten verminderen en verdwijnen. Aanvullend is het soms nodig (tijdelijke) aanpassingen in de voeding te maken of probiotica te gebruiken ter ondersteuning van de darmflora/het microbioom.
Problemen met in- en doorslapen
Naarmate een kindje ouder wordt, wordt de duur van een slaapcyclus steeds langer. Bij een baby is dat nog ongeveer drie kwartier. Als het maar niet lukt om langer achter elkaar door te slapen, is het een ingewikkelde zoektocht naar de oorzaak. Als er medisch gezien geen problemen zijn, kan een osteopaat op zoek naar spanning in het lijfje die er voor kan zorgen dat er overprikkeling is. Te veel signalen die de rust verstoren en die er voor zorgen dat een kindje wakker wordt tussen twee slaapcycli in plaats van lekker door te slapen. Deze overprikkeling kan op verschillende plaatsen ontstaan, bijvoorbeeld in de buik of in de wervelkolom. Hiermee kan de oorzaak van de overprikkeling in stand gehouden worden door een bepaald soort voeding. Of juist nog door te weinig ontwikkeling van de darmflora.
Met zachte technieken worden gebieden met afwijkende spanning behandeld. Eventueel aangevuld met mogelijkheden van voeding. Vaak is er al vrij snel verschil merkbaar waarmee het duidelijk wordt of de juiste weg is ingeslagen.
Problemen bij het inslapen kunnen wat complexer zijn. Hier kunnen dezelfde problemen zijn als bij het slecht doorslapen, maar is er vaak ook een meer psychische component. Angsten kunnen er voor zorgen dat het inslapen niet goed lukt omdat dit ook spanning veroorzaakt. Spanning omdat het donker is, spanning van het alleen liggen, spanning voor school of het kinderdagverblijf.
De aanpak is hierbij ongeveer gelijk als bij het slecht doorslapen, aangevuld met het nagaan welke spanningen er zouden kunnen bestaan. Goede regelmaat, geruststelling en geduld helpen vaak goed.
Keel-, neus- en oorproblemen
Keelproblemen
Problemen in het keelgebied uiten zich vaak in ontstoken amandelen. De amandelen zijn de eerste barrière tegen infecties. Op het moment dat deze infectie bestreden wordt, vergroten de amandelen zich. Dat is een normale reactie. Soms blijven de amandelen vergroot doordat de kanaaltjes die zich in de amandelen bevinden verstopt raken. Bij aanhoudende problemen met de amandelen, reageren de slijmvliezen vaak te hevig. De oorzaak hiervan kan ook in het darmgebied liggen.
Slikproblemen bij het eten en drinken geeft bij kindjes hinder. De coördinatie van het doorslikken van voeding wordt gestuurd vanuit een hersenzenuw die op nek/schedelbasis niveau ontspringt. Een verminderde beweeglijkheid van dit niveau heeft invloed op de zenuw waardoor het slikken minder goed gaat. Maar ook een verminderde beweeglijkheid in de structuren in de hals zorgt hiervoor.
Het controleren en behandelen van de structuren in keel, nek en halsgebied zorgen ervoor dat de functie van het gebied verbetert.
Neusproblemen
Irritatie van het neusslijmvlies ontstaat door verschillende oorzaken. Het uit zich vaak in een continue snotneus. Wanneer het lichaam van het kindje niet zelf in staat is dit op te lossen, helpt de osteopaat door het mobiliseren de verschillende gezichtsbeenderen. Ook wordt onderzocht of er niet een onderliggende prikkeling vanuit bijvoorbeeld de darmen voor problemen zorgt.
Snurken ontstaat vaak door een niet optimale beweeglijkheid van de aangezichtsbeenderen. Door deze met zachte technieken te mobiliseren, wordt het snurken vermindert of verdwijnt het zelfs volledig. Snurken kan ook ontstaan door vergroting van het neusweefsel als gevolg van chronische overprikkeling. Dan moet er gezocht worden naar de onderliggende oorzaak hiervan. Dit kan ook in het maag/darmsysteem liggen.
Oorproblemen
Terugkerende oorpijn, slecht horen, niet onder water willen zwemmen zijn problemen die mogelijk veroorzaakt worden doordat de buis van Eustachius niet makkelijk ventileert. Hierdoor hoopt ontstekingsvocht zich op. Na de leeftijd van zeven jaar is er vaak een afname te zien in de frequentie van het optreden van een oorontsteking. Het is vanaf ongeveer deze leeftijd dat het verloop van de buis van Eustachius meer diagonaal wordt in plaats van meer horizontaal, zodat er een betere afvoer plaatsvindt. Tot die tijd, of wanneer klachten niet verdwijnen, kan er geholpen worden door het weefsel voorzichtig te mobiliseren en onderliggende problematiek aan te pakken, zoals slijmvliesoverprikkeling.
Astma-achtige klachten
Normaal gesproken gebeurt het uitscheidingsproces vooral via de lever, darmen en de nieren. Als dit niet optimaal verloopt, zoekt het lichaam naar alternatieve wegen om afvalstoffen weg te werken. De voorkeursplaatsen voor deze alternatieve uitscheidingswegen, zijn de huid, de longen en de neusholtes. Een stapeling van deze afvalstoffen in de longen kan astma-achtige klachten veroorzaken doordat het longweefsel geïrriteerd en ontstoken raakt.
Een osteopaat ondersteunt het lichaam om de uitscheiding via de normale wegen te laten verlopen. Hierdoor neemt de prikkeling van het longweefsel af en daarmee ook de klachten.
Prikkeling van de longen wordt ook veroorzaakt door zure dampen die vanuit een niet goed functionerende maag opstijgen en worden ingeademd. Als dit het geval is, richt de behandeling zich op de functie van de maag, het middenrif en de aansturing hiervan.
Concentratieproblemen
Kinderen zijn van nature beweeglijk en onderzoekend. Dat is goed en hoort zo te zijn. Het verschilt per kind in hoeverre deze beweeglijkheid te sturen is en voor hoe lang. Afhankelijk van de situatie en het soort onderwijs, kan bepaald gedrag gezien worden als overactief of zelfs verstorend. Misschien ervaart een kindje zelf ook onrust. Dit uit zich in concentratieproblemen. Een osteopaat onderzoekt of er gebieden in het lichaampje zijn waar de spanning afwijkend is, te hoog of te laag. Door deze afwijkende spanning met zachte technieken te behandelen, neemt overprikkeling af en daarmee ook onrust. Hierdoor kunnen kinderen zich beter en langer concentreren.
Het blijft belangrijk om na school weer lekker te bewegen. Veel buiten spelen dus en niet te lang in een zelfde houding achter de computer zitten.
Als het concentreren niet goed lukt in een zittende houding, probeer dit dan eens staand. Staan geeft een hele andere dynamiek in het lichaam en veroorzaakt minder concentratieproblemen waardoor een kind zich misschien wel beter kan focussen op het werk wat gedaan moet worden.
Schrijfproblemen
Kindjes hebben vanaf de geboorte specifieke spierspanning die hoort bij basisreflexen. Een kindje gaat vanzelf drinken, knijpt met de handjes en bij het kijken naar een kant, strekt het armpje aan die kant en buigt het armpje aan de andere kant. Dit laatste heet de asymmetrische tonische nekreflex (ATNR). Deze basisreflexen gaan steeds meer naar de achtergrond met het ontwikkelen van de bewuste motoriek. Er zijn situaties waarbij dit onvoldoende gebeurt. Dit kan schrijfproblemen veroorzaken.
De ATNR blijft sterker aanwezig en te veel op de voorgrond als er een voorkeurshouding is die niet volledig is opgelost. Soms is dit heel duidelijk zichtbaar in de positie van het hoofd maar vaak ook niet. Dan is het nog wel te voelen bij onderzoek door de osteopaat.
Als de voorkeurshouding naar rechts nog aanwezig is, en dat komt het vaakst voor, wordt de ATNR naar rechts nog geprikkeld. Als een kindje rechtshandig is en kijkt naar wat er het schrijft, heeft de rechter arm de neiging om te willen strekken. Het kost dan moeite om deze neiging tot strekken tegen te gaan waardoor de fijnmotorische handeling van het schrijven lastiger gaat.
Het strekken zal niet werkelijk gebeuren maar het zal voor het kind veel moeilijker zijn om de hand ontspannen op het papier te houden en mooie krullen te maken bij het schrijven. In plaats hiervan ontstaat een krampachtig handschrift en frustratie bij het kind omdat het de opdracht krijgt mooier en duidelijker te schrijven.
Door de beperkte gebieden in nek en hoofd te mobiliseren, zal de reflex meer naar de achtergrond verdwijnen en wordt het schrijven steeds makkelijker mogelijk. Een kind gaat meer plezier beleven aan het schrijven en houdt meer energie over om zich op het schoolwerk te concentreren.
Coördinatieproblemen
Osteopathie zoekt naar de oorzaak van de coördinatieproblemen en lost deze op met zachte technieken.
Als een kind moeite heeft met het ontspannen vasthouden van een pen of moeit heeft met het vangen of gooien van een bal, kan het zijn dat prikkelgeleiding van zenuwen wordt beïnvloed door spanning of druk. Deze spanning kan ontstaan door aan afwijkende houding en kan ook nog het gevolg zijn van een voorkeurshouding als baby.
De osteopaat gaat op zoek naar gebieden met verstoorde spanning en lost deze op met zachte technieken. Hierdoor kan het zenuwstelsel beter werken waardoor de motorische ontwikkeling een sprong maakt. Gym wordt daardoor een stuk leuker en er ontstaat ineens veel meer plezier in sporten.
De grootste ontwikkeling gaat hierbij vanzelf. Er zijn situaties waarbij extra oefenen zinvol is. Vaak lopen kinderen al bij een kinderfysiotherapeut. Daar wordt snellere vooruitgang gemerkt.
Bedplassen
Osteopathie gaat op zoek naar de onderliggende oorzaak van het bedplassen. Oorzaken kunnen lichamelijk en/of psychisch zijn.
Het is niet zo makkelijk te vinden maar als er oorzaken te bedenken zijn die vooral psychisch zijn, is het vaak zinvol hieraan te werken. Dit kan met hulp van een professional of bijvoorbeeld door te praten op school.
Lichamelijke problemen kunnen gevolg zijn van psychische zaken maar kunnen ook primair oorzaak zijn van bedplassen. De osteopaat gaat op zoek naar problemen in de overdracht van signalen waardoor iemand normaal gesproken wakker zou worden bij de aandrang om te plassen. Dit kan in het hele verloop zijn tussen bekken en hoofd. Als er spanning wordt gevonden, lost de osteopaat dit op met zachte mobilisaties.
Vaak zijn ook andere strategieën nodig om dit te ondersteunen, zoals afspraken over wanneer te drinken en werken met inprenting om op tijd wakker te worden. Ook kan de hulp worden ingeroepen van een kinderbekkenfysiotherapeut.
